ყაზახეთში ასტანას სასამართლო ეკონომიკის ყოფილი მინისტრის კუანდიკ ბიშიმბაევის წინააღმდეგ საქმეს განიხილავს. გამომძიებლების თქმით, ყოფილმა თანამდებობის პირმა განსაკუთრებული სისასტიკით მოკლა თავისი მეუღლე სალტანატ ნუკენოვა რესტორნის VIP კუპეში. თავად ბიშიმბაევი უარყოფს თავის დანაშაულს. ის ამტკიცებს, რომ მისმა მეუღლემ იმ საღამოს ალკოჰოლი დალია და თავისი „აგრესიით“ ქმარი „გამოიწვია“. ყოფილი მინისტრის განცხადებებს არამარტო ყაზახეთში, არამედ მეზობელ ქვეყნებშიც საზოგადოების აღშფოთება მოჰყვა. საქმეს აქტიურად ადევნებენ თვალს საქართველოშიც.

ასტანას სასამართლოში განსასჯელის სკამზე 43 წლის ეროვნული ეკონომიკის ყოფილი მინისტრი კუანდიკ ბიშიმბაევი და მისი ბიძაშვილი ბახიტჟან ბაიჟანოვი არიან.

სასამართლო პროცესი ნაფიც მსაჯულთა მონაწილეობით მიმდინარეობს, ასეთი სასამართლო სხდომები თავად ბიშიმბაევმა მოითხოვა. მას ბრალად ედება განსაკუთრებული სისასტიკით მკვლელობა და 31 წლის სალტანატ ნუკენოვას წამება, რომელთანაც იგი ქორწინებაში იმყოფებოდა.

გამომძიებლების თქმით, გასული წლის 9 ნოემბრის ღამეს ბიშიმბაევმა რესტორანში სცემა ცოლი და 6-8 საათის განმავლობაში დატოვა VIP კუპის იატაკზე.

ყოფილი მინისტრის ძმას ბრალი წაუყენეს მიმალვაში და დანაშაულის შეუტყობინებლობაში - მისი დავალებით, სათვალთვალო კამერების ჩანაწერების ნაწილი წაიშალა.

3 და 4 აპრილს სასამართლო პროცესზე ბიშიმბაევი დაიკითხა. მან განუცხადა თავისი ვერსია ნუკენოვას გარდაცვალების დღეს მომხდარი მოვლენების შესახებ. მისი თქმით, იმ საღამოს მისმა მეუღლემ სამი ბოთლი ცქრიალა ღვინო დალია და „მასთან ერთად საქმეების გარჩევა დაიწყო“.

ჩხუბის დროს ნუკენოვამ, ბრალდებულის თქმით, მისი პროვოცირება მოახდინა, „სამსართულიანი უხამსობით შეურაცხყოფა მიაყენა“ და „ძვირადღირებული“ სამკაულები ტუალეტში ჩარეცხა.

„ის იდგა ზურგით ჩემკენ, საპირფარეშოს მხარეზე, როგორც ჩანს, იფიქრა, რომ დავიჭერდი და მკვეთრად მოხვია ხელი, მე გავუშვი, წონასწორობა დაკარგა და პირქვე დაეცა ტუალეტზე. ” - თქვა ბიშიმბაევმა და ცდილობდა აეხსნა გოგონას სახეზე ჭრილობების წარმოშობა. ყოფილი მინისტრი აღიარებს, რომ ცოლს ოთხიდან ხუთჯერ დაარტყა წიხლი, რათა "გონს მოეყვანა". თუმცა, ის ირწმუნება, რომ დარტყმების დროს „არც ერთი სასიცოცხლო ორგანო არ დაზიანებულა“.

დაკითხვისას ცნობილი გახდა, რომ ბიშიმბაევმა მეგობარ მკითხავს დაურეკა, ამ დროს მეუღლეს გონება დაკარგული ჰქონდა. 

„ძალიან შევშფოთდი და ნათელმხილველ მეგობარს დავურეკე. მას ვუთხარი რომ მეუღლე გონზე არ მოსულა მან მიპასუხა, რომ ის უბრალოდ დაიღალა, გონს მოვა, მოდი სახლში წადიო”. გული დამიმშვიდდა“, - თქვა ყოფილმა მინისტრმა.

შედეგად, ბიშიმბაევმა სასწრაფო დახმარება არ გამოიძახა. მან დაურეკა თავის ბიძაშვილს ბახიტჟან ბაიჟანოვს და სთხოვა ასპირინის მოტანა კეტონალთან ერთად.

სასამართლო პროცესზე ცნობილი გახდა, რომ ბიშიმბაევმა ასევე სთხოვა თავის ნათესავს წაეშალა ჩანაწერები ვიდეოკამერებიდან, რათა მათი კონფლიქტის ვიდეო არ აღმოჩენილიყო ტელეგრამის არხებზე. ყოფილმა მინისტრმა ნუკენოვას ტელეფონის ნომერი ძმას მისცა და უბრძანა, სახლში წაეყვანა, რათა მისი ლოკაცია ოჯახთვის დაემალა.

სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნის მიხედვით, ნუკენოვა დახურული კრანიოცერებრალური ტრავმის შედეგად გარდაიცვალა. ცხვირი ჩატეხილი ჰქონდა და მრავლობითი სისხლჩაქცევები და დაზიანებები აღენიშნებოდა თავის არეში.

ექსპერტიზამ დაასკვნა, რომ ნუკენოვას დაცემის შედეგად დაზიანებები ვერ მიიღებდა, როგორც ბრალდებული აცხადებს.

უფრო მეტიც, სახელმწიფო პროკურატურამ სასამართლოში გაავრცელა ვიდეომასალა სათვალთვალო კამერებიდან. „ბიშიმბაევი ნუკენოვას თმაში ქაჩავს, ურტყამს, შემდეგ სახეში ურტყამს. შემდეგ ცდილობს მის VIP კუპეში შეყვანას“, - განაცხადა ვიდეოს კომენტირებისას პროკურორმა.

პირველ სასამართლო სხდომაზე, 29 მარტს, ცნობილი გახდა, რომ რესტორნის თანამშრომლებმა წაშალეს ჩანაწერების ნაწილი ვიდეოკამერებიდან - ბაიჟანოვის, ბიშიმბაევის ბიძაშვილის მოთხოვნით.

პარალელურად, სახელმწიფო პროკურატურამ წაიკითხა ბარმენის ჩვენება. მისი თქმით, პოლიციის მოსვლამდე ბიშიმბაევი დანით ხელში დადიოდა.

„როდესაც ჩვენ ეჭვმიტანილი დავინახეთ, ბიშიმბაევმა თქვა, რომ მან ცოლი მოკლა და ის კაბინაში იწვა. ამის გამო, დიდი ალბათობით, თავის მოკვლაც სურდა“, - გააჟღერა მოწმის ჩვენება პროკურორმა.

ბიშიმბაევის ჩვენებამ, ისევე როგორც მისმა დანაშაულის არ აღიარებამ, გამოიწვია საზოგადოების პროტესტი ყაზახეთსა და სხვა ქვეყნებში. მოკლული ქალის მხარდასაჭერად სოციალურ ქსელებში ჰეშთეგი #forSaltanat გამოჩნდა. ბიშიმბაევს ბრალად ედება მსხვერპლის დადანაშაულება და ინფორმაციით მანიპულირება.

ბიშიმბაევის ოპონენტები ყოფილი მინისტრისთვის სამუდამო პატიმრობას ითხოვენ.

კრიზისული ცენტრების კავშირის ხელმძღვანელმა, ზულფია ბაისაკოვამ BBC-ს განუცხადა, რომ სასამართლო პროცესის ონლაინ ჩატარებამ მხოლოდ გაზარდა საზოგადოების აღშფოთება.

სასამართლო სხდომა ყაზახეთის უზენაესი სასამართლოს YouTube არხზე პირდაპირ ეთერში გადაიცემა.

„პირადად ბიშიმბაევის მიმართ ინტერესი გაიზარდა, რადგან ეს რეციდივია. მის წინააღმდეგ ადრეც იყო დევნა, მაგრამ სხვა მუხლით, კორუფციული თაღლითობისთვის. პრეზიდენტმა ის ვადამდე გაათავისუფლა პირობით ვადაზე ადრე და კვლავ დაარღვია კანონი.  ეს მოხდა განსაკუთრებული სისასტიკით“, - ამბობს უფლებადამცველი.

უფრო მეტიც, ეს არის ოჯახში ძალადობის პირველი საქმე, რომელიც ნაფიც მსაჯულთა სასამართლოში მიმდინარეობს, აღნიშნა ბაისაკოვამ.

ყაზახეთის გენერალური პროკურატურის მონაცემებით, პოლიცია ყოველდღიურად იღებს დაახლოებით 300 შეტყობინებას ოჯახში ძალადობის შესახებ. ყოველწლიურად მინიმუმ 80 ქალი იღუპება.

„ოჯახური ძალადობის პრევენციის შესახებ“ კანონის თანახმად, პოლიციას შეუძლია მოძალადის მიმართ გამოსცეს დამცავი ორდერი, რომელიც კრძალავს მსხვერპლთან კონტაქტს 30 დღით. დამცავი ორდერის დარღვევის შემთხვევაში აგრესორს ადმინისტრაციული პატიმრობა 10 დღემდე ვადით ემუქრება.

ყაზახეთში ოჯახური აგრესორებისთვის სასჯელის გადახედვაც მიმდინარეობს. ქვეყნის ხელისუფლებამ მიიღო გადაწყვეტილება კრიმინალისტური მუხლით „სხეულის მსუბუქი განზრახ მიყენება“ და „ბატარეა“, რომლითაც ოჯახზე მოძალადეები პასუხს აგებენ.

2024 წლის თებერვალში კანონპროექტი მიღებულ იქნა მეჯლისში (ყაზახეთის პარლამენტის ქვედა პალატა) და განსახილველად გაეგზავნა სენატს (პარლამენტის ზედა პალატა).

მიუხედავად იმისა, რომ მუხლები გადატანილია სისხლის სამართლის კოდექსში, სასჯელის სახეები იგივე რჩება - ჯარიმა და დაპატიმრება, მათი ზომა მხოლოდ იზრდება. ამრიგად, თავდასხმისთვის იგეგმება ჯარიმის გაზრდა 36 ათასიდან 295 ათას ტენგემდე (80-დან 650 დოლარამდე).

ავტორი: ექსპრესნიუსი,

სოციალური ქსელები

ჰომოფობიური რიტორიკა, მათ შორის მაღალი დონის ოფიციალური პირების მხრიდან - ევროკავშირის ანგარიში ლგბტ უფლებებზე

ევროკავშირი შეშფოთებულია იმით, რომ სახელმწიფომ არ მიიღო საკმარისი ზომები ბავშვების მიმართ ძალადობის მოსაგვარებლად

ცესკო ბიულეტენებთან დაკავშირებულ დეტალებს განმარტავს

მილერი არჩევნებზე - კონსულტაციებს გავდივართ ჩვენს კოლეგებთან ევროკავშირში, თუ რა სახის გამოძიება იქნება მიზანშეწონილი