ზელენსკიმ აშშ-სთან შეთანხმებული 20-პუნქტიანი „სამშვიდობო გეგმა“ გაამხილა.

2025-12-24 16:30:52, 1008 ნახვა

ომი უკრაინაში

პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ პირველად გაამხილა შეერთებულ შტატებთან შეთანხმებული 20-პუნქტიანი „სამშვიდობო გეგმის“ შინაარსი.

როგორც იტყობინება „ევროპული პრავდა“, РБК-უკრაინაზე დაყრდნობით, მან ამ გეგმის შესახებ სამშაბათს ჟურნალისტებთან შეხვედრაზე ისაუბრა.

ამჟამად განიხილება სამშვიდობო გეგმის პროექტი - პოლიტიკური დოკუმენტი უკრაინას, შეერთებულ შტატებს, ევროპასა და რუსეთს შორის. ზელენსკის თქმით, გეგმის 20 პუნქტი შეიცავს სხვა შესაძლო დოკუმენტებზე მითითებებს.

სამშვიდობო გეგმის გარდა, შედის შემდეგი დოკუმენტები: სამმხრივი დოკუმენტი უსაფრთხოების გარანტიების შესახებ - უკრაინა, შეერთებული შტატები და ევროპა; ორმხრივი დოკუმენტი - უკრაინის უსაფრთხოების გარანტიები შეერთებული შტატებისგან; და უკრაინის კეთილდღეობის გზამკვლევი - დოკუმენტი აღდგენისა და ეკონომიკური განვითარების შესახებ, რომელიც მოლაპარაკების შედეგად შეერთებულ შტატებთან იქნა მიღწეული და შეიცავს განვითარების ხედვას 2040 წლამდე.

უკრაინის სამშვიდობო გეგმა მოიცავს:

1. უკრაინის სუვერენიტეტის დადასტურება.

2. რუსეთსა და უკრაინას შორის თავდაუსხმელობის შესახებ პაქტის დადება, შეხების ხაზის გასწვრივ სიტუაციის მონიტორინგით.

3. უსაფრთხოების გარანტიები.

4. მშვიდობიან დროს უკრაინის არმიის რაოდენობა შემოიფარგლება 800,000 პერსონალით.

5. შეერთებული შტატები, ნატო და ევროპა უკრაინას ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების მე-5 მუხლის მსგავსი უსაფრთხოების გარანტიებით უზრუნველყოფენ. რუსეთის მხრიდან ახალი შემოჭრის შემთხვევაში, სამხედრო რეაგირება და სანქციების ხელახლა დაწესება მოჰყვება.

6. რუსეთი ევროპისა და უკრაინის წინააღმდეგ თავდაუსხმელობის პოლიტიკას ყველა საჭირო კანონში აფიქსირებს.

7. უკრაინა ევროკავშირის წევრი ხდება წინასწარ განსაზღვრულ ვადებში, გაწევრიანების ფიქსირებული თარიღით.

8. მუშავდება გლობალური განვითარების პაკეტი, რომელიც ცალკე საინვესტიციო ხელშეკრულებაში იქნება განსაზღვრული.

9. უკრაინისთვის 800 მილიარდი დოლარის ოდენობის აღდგენის რამდენიმე ფონდი იქმნება.

10. უკრაინა და შეერთებული შტატები სწრაფად აფორმებენ თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმებას.

11. უკრაინის ბირთვული ენერგიისგან თავისუფალი სტატუსი დადასტურებულია.

12. ზაპოროჟიეს ატომური ელექტროსადგური. კომპრომისი არ არის. აშშ სამმხრივ მართვას გვთავაზობს, სადაც ამერიკული მხარე მთავარ როლს შეასრულებს. კიევის წინადადებაა, რომ აშშ-მ და უკრაინამ ელექტროსადგური თანასწორ საფუძველზე ერთობლივად მართონ.

13. სკოლებში საგანმანათლებლო პროგრამების დანერგვა, რომლებიც მიზნად ისახავს ტოლერანტობის, კულტურათშორისი გაგების განვითარებას და რასიზმისა და ცრურწმენების აღმოფხვრას.

14. ტერიტორიული საკითხი. უკრაინის წინადადება: რუსეთი გადის დნეპროპეტროვსკის, ნიკოლაევის, სუმის და ხარკოვის ოლქებიდან. დონეცკის, ლუგანსკის, ზაპოროჟიეს და ხერსონის ოლქებში მოქმედებს „დარჩით იქ, სადაც ვართ“ პრინციპი.

რუსეთი მოითხოვს უკრაინის გასვლას დონეცკის ოლქიდან. აშშ კომპრომისს სთავაზობს თავისუფალი ეკონომიკური ზონის სახით. „დარჩით იქ, სადაც ვართ“-ზე შეთანხმების არარსებობის შემთხვევაში, თავისუფალი ეკონომიკური ზონის ვარიანტი შესაძლებელია მხოლოდ უკრაინაში რეფერენდუმის გზით, რომელზეც მთლიანი დოკუმენტი იქნება წარდგენილი.

15. რუსეთი და უკრაინა იღებენ ვალდებულებას, რომ არ შეცვლიან შეთანხმებას ძალის გამოყენებით.

16. რუსეთი იღებს ვალდებულებას, არ ჩაერიოს უკრაინის მიერ დნეპრისა და შავი ზღვის კომერციული საქმიანობისთვის გამოყენებაში. კინბერნის სპიტი ექვემდებარება დემილიტარიზაციას.

17. განხორციელდება პატიმრების გაცვლა, მათ შორის მშვიდობიანი მოსახლეობის, ბავშვებისა და პოლიტიკური პატიმრების დაბრუნება.

18. უკრაინა იღებს ვალდებულებას, რომ შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ რაც შეიძლება მალე ჩაატაროს არჩევნები.

19. შეთანხმება იურიდიულად სავალდებულო იქნება და მისი შესრულების ზედამხედველობა დაეკისრება მშვიდობის საბჭოს, რომელსაც ხელმძღვანელობს აშშ-ის პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი.

20. ყველა მხარის მიერ გაცხადებულ პირობებზე შეთანხმების მიღწევის შემთხვევაში, სრული ცეცხლის შეწყვეტა დაუყოვნებლივ ამოქმედდება.

უკრაინის პოზიცია. როგორც ზელენსკიმ განმარტა, რუსეთი სურს, რომ უკრაინა გავიდეს დონეცკის ოლქიდან, ხოლო აშშ გვთავაზობს კომპრომისს - თავისუფალ ეკონომიკურ ზონას. თუ „იქ დგომაზე“ შეთანხმება არ იქნება მიღწეული, თავისუფალი ეკონომიკური ზონის მიღება მხოლოდ რეფერენდუმით შეიძლება. ზელენსკიმ აღნიშნა, რომ აშშ რეფერენდუმს ითხოვს, მაგრამ, მისი თქმით, მთელი დოკუმენტი უნდა დაიდოს კენჭისყრაზე და არა მხოლოდ ერთი საკითხი. რეფერენდუმს მინიმუმ 60 დღე სჭირდება. ჩვენ კი 60 დღის განმავლობაში რეალური ცეცხლის შეწყვეტა გვჭირდება.

მომავალ ტერიტორიულ შეთანხმებებზე შეთანხმების შემდეგ, რუსეთიც და უკრაინაც ვალდებულებას იღებენ, რომ ძალის გამოყენებით არ შეცვალონ ეს შეთანხმებები.

რუსეთი ხელს არ შეუშლის უკრაინის მიერ დნეპრისა და შავი ზღვის კომერციული საქმიანობისთვის გამოყენებას. დაიდება ცალკე საზღვაო შეთანხმება და წვდომის შეთანხმება, რომელიც მოიცავს ნავიგაციისა და ტრანსპორტის თავისუფლებას. ამ შეთანხმების ფარგლებში, კინბერნის ნაპირი დემილიტარიზებული იქნება.
შეიქმნება ჰუმანიტარული კომიტეტი გადაუჭრელი საკითხების მოსაგვარებლად. განხილული იქნება სამხედრო ტყვეების გაცვლა, მშვიდობიანი მოსახლეობის, მათ შორის ბავშვებისა და პოლიტიკური პატიმრების დაბრუნება და კონფლიქტის მსხვერპლთა პრობლემებისა და ტანჯვის მოგვარება.
შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ, უკრაინამ რაც შეიძლება მალე უნდა ჩაატაროს არჩევნები.
ეს შეთანხმება

იურიდიულად სავალდებულოა. მის შესრულებას აკონტროლებს და უზრუნველყოფს ტრამპის თავმჯდომარეობით მოქმედი მშვიდობის საბჭო. დარღვევებისთვის სანქციები დაწესდება.
როგორც კი ყველა მხარე დათანხმდება ამ შეთანხმებას, სრული ცეცხლის შეწყვეტა დაუყოვნებლივ ამოქმედდება.
ასევე მოსალოდნელია, რომ უკრაინა წარადგენს შეთანხმებას პარლამენტის რატიფიკაციისთვის და/ან ჩაატარებს საყოველთაო რეფერენდუმს დასამტკიცებლად. უკრაინას შეუძლია აირჩიოს არჩევნების ჩატარება რეფერენდუმთან ერთად.

შეთანხმება ძალაში შევა მას შემდეგ, რაც ორივე მხარე შეასრულებს თავის ვალდებულებებს. უსაფრთხოების გარანტიები ძალაში შევა მხოლოდ შეთანხმების სრული რატიფიკაციის ან რეფერენდუმით მისი დამტკიცების შემდეგ.

სამშაბათს, ზელენსკიმ მოისმინა უკრაინის მოლაპარაკებათა ჯგუფის - რუსტემ უმეროვისა და ანდრეი გნატოვისგან - ანგარიში, რომელიც მათ აშშ-დან დაბრუნების შემდეგ წარუდგინეს.

უკრაინის დელეგაციასთან შეხვედრის შემდეგ, რომელმაც წარმოადგინა ინფორმაცია შეერთებულ შტატებთან „სამშვიდობო შეთანხმების“ შესახებ მოლაპარაკებების შესახებ, ზელენსკიმ განაცხადა, რომ ვაშინგტონი კვლავ ერთგული რჩება მისი მიღწევის.

ავტორი: ექსპრესნიუსი,